Sosyal medyada, TV programlarında siyasiler, bürokratlar, vatandaşlar, spikerler, konuşmacıların davranışları, fiziksel duruşları, mimikleri, ses tonlamaları, sözcüklerini gözümün önünden bir film şeridi gibi geçiyor.

Bazıları o kadar anlamsız gelen sözler, davranışlar, yok bu kadar da olur mu diye düşündürürken bazıları da haklı öfkeli, sağ duyulu, güvenli, güvenilir hissi bıraktı bende. Her birini iyi kötü tarafsızca anlamaya, anlamı bulmaya çalıştım.

Sonrada Eric Berne’nin kuramını geliştirdiği Transaksiyonel Analiz, Ego ve Yaşam pozisyonları kapsülünü kavramlarıyla ne kadar örtüştüğünü gördüm. Şöyle açıklamak gerekirse;

-Bireyin kendisine ve başkalarına ilişkin algılarını dayandırdığı, duygu, düşünce ve davranışlarını içeren temel duruma, yaşam pozisyonu denilmektedir.
-Kendimizi diğerleri karşısında konumlandırırız. Başkalarını da kendimiz ile kıyaslayarak konumlandırırız.
– Bu kavram temelde psikolojik bir durumu ifade eder.
– OK kavramı bireyin kendi potansiyeline inancını, kendisi ve çevresi hakkında olumlu algılarını temsil eden pozitif psikolojik özellikleri içeren bir yaşam kavramıdır.
-Resimde görüleceği üzere 4 yaşam pozisyonu vardır.
-Ben OK im, sen Ok değilsin
-Ben Ok değilim Sen Ok değilsin
-Ben OK değilim, Sen Ok’sin
-Ben OK ‘im , Sen OK sin
-Hepimiz gün içerisinde bu pozisyonlar arasında geziniriz. İlk 3 pozisyon yaşamın erken devrelerinde bilinçsiz olarak alınmış pozisyonlardır.
-Dördüncü pozisyon olan Ben OK’im, Sen Ok’sin ise bilinçli ve sözel bir karardır. Kişinin kendisi ve başkaları hakkında daha fazla bilgi içermesinin yanında din ve felsefenin soyutlamalarında var olan henüz deneyimlenmemiş olasılıkların katkısını da içerir. Yani düşünce , inanç ve eylem iddiasını ele alır. Sağlıklı farkındalıkla kendimizi tutmamız gereken alan budur.
-Diğer pozisyonların ne bize ne başkalarına faydası yoktur! Yüksek tondan konuşmak, hakaret etmek, , kendini üstün sanmak, sadece kendini biliyor konumlandırmak, kendini kurban durumuna düşürmek ne iş hayatında, ne de sosyal hayatta, ne de kriz anında iletişim dili olarak etkili değildir.

Bilinçli farkındalık ve duygusal zeka ikisi bir araya gelerek konuşmalı, iletişimde bulunmalı ve varlığımızı ortaya koymalıyız.

Yazıda kaynak olarak kullandığım Thomas A. Harris’in Ben OK’im Sen Ok’sin kitabına bakmak isteyebilirsiniz. Aynı zamanda Eric Berne’in İnsanların oynadığı oyunlar kitabı da karşılaştığımız pskolojik oyunları tahlil etmek için faydalı olacaktır.